Szkodliwe nawyki w lakierowaniu

Na rynku motoryzacji następuje silna presja na ograniczenie stosowania szkodliwych substancji dla środowiska. Jak to idzie z takimi zmianami trzeba liczyć się z modyfikacją naszych przyzwyczajeń które weszły nam w krew przez wiele lat. Jeśli chodzi o stosowanie odpowiednich produktów do lakierowania obecnie jest znacznie zmniejszona ilość lotnych substancji w systemach rozcieńczalnikowych a zdecydowane ich ograniczenie nastąpiło poprzez wprowadzenie systemów wodorozcieńczalnych. Może wydawać się, że systemy wodorozcieńczalne są znacznie droższe w stosowaniu z powodu dłuższego czasu suszenia w odpowiedniej temperaturze. Można to zauważyć przeliczając koszty zasilania kabiny lakierniczej. Ale jak wszystkie technologie ma swoje plusy i minusy w tym przypadku plusy przysłaniają minusy. Nowoczesne systemy wodorozcieńczalne stosowane są powszechnie w fabrykach samochodów dzięki czemu znacznie obniżono emisje szkodliwych substancji do środowiska. Stosując lakiery bazowe rozcieńczalnikowe czy wodorozcieńczalne znacząco narażamy się na ich odziaływanie co zwykle wyczuwamy przygotowując formulacje szczególnie rozcieńczalnikowe. Dlatego tak ważne jest stosowanie środków ochrony w warsztacie pracy.

Przede wszystkim nachodzi pytanie o koszt zapewnienia pełnej ochrony dla pracowników lakierni. Koszty nie są znaczące, ale zauważalne dokładne wyliczenia są indywidualne dla każdego warsztatu blacharsko lakierniczego. Na ogólną sumę wydawanych funduszy na środki ochrony osobistej pracowników wpływa ilość naprawianych aut, ponieważ z większą ilością wzrasta częstotliwość wymiany zużytych środków ochrony. Jednak właściciele warsztatów blacharsko - lakierniczych często muszą przypominać pracownikom o stosowaniu środków ochronnych. Problemem są przyzwyczajenia a często po prostu zapominalstwo do stosowania rękawiczek czy masek w lakierni. Zwłaszcza to widać, kiedy wykonuje się lakierowanie bazami wodnymi w kabinach lakierniczych, wtedy nie czuć rozcieńczalnika, który jest odczuwalny w bazach konwencjonalnych i lakiernicy często uważają, że nie potrzebują maski.

Nie ważne jakie są stosowane materiały lakiernicze do wszystkich niezbędne jest stosowanie ubioru lakierniczego (tzw. kombinezonu) z materiału nie elektryzującego się, aby nie doprowadzić do powstania iskry, która może spowodować w zamkniętym pomieszczenie wybuch. Pozostałe części ubioru jak koszulki czy spodnie powinny być też wykonane z materiałów przystosowanych do pracy w strefie wybuchu. Kombinezony lakiernicze nie pierze się w odwrotności do odzieży, dlatego w koszty trzeba wliczyć cenny Lessingu odzieży lub pralni zewnętrznej. Kolejnym niezbędnym materiałem ochronnym są rękawiczki które skutecznie izolują naszą skórę od zewnętrznych szkodliwych czynników jak rożne substancje chemiczne z których powstają lakiery samochodowe. Ale przede wszystkim pamiętamy o ochronie dróg oddechowych i oczach które są bardzo wrażliwe na wziewne środki chemiczne oraz zanieczyszczenia.

Ale czy można w jakiś sposób ograniczyć czas ekspozycji pracownika na szkodliwe działanie substancji chemicznych? Oczywiście że tak! Przede wszystkim zauważalny jest trend zmniejszenia czasu naprawy stosując podkłady które mają szybki czas schnięcia (np. CP 375 marki PROFIX) czy lakiery bezbarwne charakteryzujące się ekspresową szybkością schnięcia (tutaj możemy wyróżnić takie produkty jak CP 2015 marki Profix).

Tutaj nachodzi pytanie jak dbać o kabinę, aby była przyjaznym środowiskiem pracy lakiernika. Najważniejsze jest, aby pamiętać o cyklicznej wymianie filtrów, aby zachować odpowiednie ciśnienie w kabinie lakierniczej. W miarę zużywania filtrów zwłaszcza tych podłogowych następuje utrudnione zasysanie powietrza co prowadzi do utworzenia nadciśnienia które jest wykrywane przez czujnik zamontowany w kabinie. Dlatego tak ważne jest zbudowanie poprawnej konstrukcyjnie kabiny, ponieważ jest to element bezpieczeństwa lakiernika. Możemy spotkać sytuacje w których lakiernicy sami wyłączają czujniki, aby im nie przeszkadzały, niestety nie bierze się wtedy pod uwagę bezpieczeństwa, a należy pamiętać, że poprawne wartości ciśnienia w kabinie tym lepsze efekty lakierowania. Przy stosowaniu rozcieńczalnikowych systemów niezbędne jest stosowanie droższych filtrów węglowych które znacznie podwyższają koszty warsztatu a co za tym idzie roboto godziny pracownika. Aby obniżyć koszty związane z filtrami należy nakładać podkłady nie w kabinie lakierniczej a w strefie przygotowawczej. Stosując systemy wodne zmniejszamy koszty poprzez mniejszą częstotliwość wymiany filtrów.

Ochrona narządu wzroku jest bardzo ważna i oprócz środków ochrony bezpośredniej należy pamiętać o oświetleniu. Jest ono niezbędne do prawidłowej aplikacji lakieru, ale też ma znaczący wpływ na nasz wzrok, ponieważ zbyt intensywne światło znacznie osusza oczy co może sprzyjać staną zapalnym. Dlatego tak ważne jest zastosowanie światła o odpowiedniej sile, aby nie wysilać wzroku przy zbyt malej jego ilości.

Jedną z cech wyróżniającą dobrze zarządzane warsztatem jest to co rzuca się pierwsze w oczy, czyli porządek. Specjalne podzielenie warsztatu na strefy sprzyja organizacji pracy oraz mniejszej ilości wypadków. Przy dużym obłożeniu zleceń w warsztacie nietrudno o potknięcie się o nieodłożony sprzęt na swoje miejsce, dlatego takie ważne jest poświęcenie kilku sekund na pozostawienie po sobie porządku.

Na koniec trzeba wspomnieć o utylizacji szkodliwych materiałów powstających w procesie lakierowania. Zacząć trzeba od rozcieńczalnika wykorzystywanego do przemywania urządzeń lakierniczych. W systemach rozcieńczalnikowych można stosować destylarki i odzyskać rozcieńczalnik, który następnie jest używany. W systemach wodnych możemy stosować koagulanty które zagęszczają pozostałą mieszankę a pozostałą wodę można zlać do systemu kanalizacji. Powstałe resztki po destylowaniu jak i zastosowania koagulantu należy zabezpieczyć i przekazać firmie zajmującą się takimi odpadami. A co z filtrami kabinowymi? Zanieczyszczone filtry czy opakowań należy traktować jako materiały niebezpieczne które są odbierane przez odpowiednie firmy nie wolno ich wyrzucać do zwykłego kontenera na śmieci.