Od koloru do wady lakierniczej - okiem kolorysty

Błędy i wady lakiernicze mogą się zdarzać na każdym kroku pracy lakiernika i dotyczą całego jej zakresu. Dobra znajomość rzemiosła pozwala je właściwie identyfikować i eliminować. Niewiedza i brak prawidłowo wykonanej pracy może spowodować utratę klienta, dlatego warto zwrócić uwagę na kilka problemów, jakie mogą wystąpić przy stosowaniu niektórych kolorów.

Wady powłok lakierniczych a kolor

 

Żółty

Na ulicach i parkingach samochodowych spotykany jest dość rzadko i nie należy do ulubionych kolorów lakierników. Jest to spowodowane problemami z kryciem i dopasowywaniem koloru. Jeśli jednak nim lakierujemy, pamiętajmy o zastosowaniu odpowiedniego podkładu. Dobierając odcień do samochodu, który ma już kilka lat, trzeba pamiętać, że im bardziej rozjaśnimy kolor, tym bardziej będzie on zauważalny jako zielony, a wersje ciemniejsze mogą wejść w odcień brązu.

Pomarańczowy i czerwony

Te kolory również niezbyt są lubiane przez lakierników z powodu słabej siły krycia, co oznacza konieczność zastosowania kolejnej warstwy bazy, czyli podkładu. Bezwarunkowo trzeba sprawdzać natryskiem próbnym dopasowanie koloru, gdyż czerwony nie wybacza błędów. Zwykle jest to kolor, którego ilościowo w mieszalniku jest najwięcej. 

Na wspomnianych kolorach szczególnie widoczne są chmury. Aby ich uniknąć, należy aplikować odpowiednią ilość materiału, a pomocne w tym będzie odpowiednie ciśnienie w pistolecie lakierniczym. Koniecznie też trzeba pamiętać o droppingu jako ostatniej warstwie wykończeniowej w kolorach efektowych. Przy dobarwianiu koloru należy uważać na zjawisko metamerii (im więcej składników dodanych, tym kolor staje się bardziej „brudny”). Jeżeli mamy do czynienia z żywą czerwoną barwą i jest ona nieco zbyt ciemna, to można ją rozjaśnić kolorem wyjściowym. Ostrożnie natomiast z białym, gdyż zbyt duża jego ilość może przyprawić nas o różowy zawrót głowy!

Niebieski

Dobarwiając kolor niebieski, starajmy się nie dodawać dużej ilości składników (szczególnie żółtego i czerwonego), gdyż połączenie ich w równych proporcjach daje czerń, czyli kolor będzie brudny i ciemny. Musimy pamiętać o właściwym doborze lakieru bezbarwnego – krystalicznie przejrzystego, jak CP 2016 VHS 2K 4:1 marki Profix. Często pozwala on wyłowić z pozoru niewidoczną głębię kolorów niebieskich. Dlatego tak ważne jest stosowanie pełnej linii produktów jednego producenta.

Biały

Wiemy doskonale, że biały białemu nie jest równy, dlatego należy odczytać jego kod OEM. Trzeba też pamiętać o przyszłości, czyli o tym, jak może kolor biały wyglądać na stare lata - może zżółknąć. Około 37% samochodów jest w kolorze białym i kolor ten wiedzie prym od wielu lat w kolorystycznych rankingach. Będzie więc często gościł w naszym warsztacie. Mając to na uwadze, pamiętajmy o zastosowaniu i doborze odpowiedniego lakieru bezbarwnego, który również sam w sobie tworzy powłokę ochroną na niszczące promieniowanie UV. Ważne jest też, aby w trakcie przygotowania receptury bardzo dokładnie odlewać ilości kolejnych tonerów, gdyż trzy krople więcej mogą mieć ogromny wpływ na efekt finalny.

Zielony

Należy do drogich pigmentów, uważajmy więc na łączenie go z bielą, ponieważ można taki kolor dosłownie pozbawić życia. Ważne, aby kolor oglądać przy różnym oświetleniu, najlepiej pod światłem D65 (jest to temperatura barwy bieli najbardziej zbliżona do światła dziennego), gdyż oglądając go przy D50, można odnieść pozorne wrażenie, że kolor jest żółtawy.

Czarny

Można się śmiać (niektórzy pewnie płaczą), ale na czarnym widać wszystko, szczególnie brud. Dbając o czystość kabiny lakierniczej, unikamy czasochłonnego polerowania nowej powłoki. Tutaj należy wspomnieć, że wielu klientów chce uzyskać czerń o wyjątkowej głębokości i nasyceniu. Dlatego spotykamy wiele rozwiązań umożliwiających dobór odpowiedniego koloru, np. BlackPlus czy JetBlack marki Profix.

Kolor metaliczny

Tutaj potrzebna jest wprawa. Odpowiednie wylanie materiału stanowi podstawę, by uniknąć problemów z ułożeniem ziarna. Kolor bardzo łatwo staje się zbyt ciemny w porównaniu z oryginałem, jeśli zaaplikuje się zbyt dużą ilość materiału. Światło będzie naszym pomocnikiem, ale będzie też nieubłaganym kontrolerem, gdyż defekty po jego odbiciu stają się łatwo widoczne. Czasem wystarczy zmienić proporcje pigmentów metalicznych bez korygowania pigmentów typu solid. Kwestia ziaren metalicznych wygląda w ten sposób, że drobne ziarna wydają się jasne na wprost, a ciemniejsze pod kątem, natomiast grube ziarna są jaśniejsze pod kątem, a ciemniejsze na wprost. Jeżeli odejmiemy z receptury nieco ziarna, którego jest najwięcej, i będzie to drobne ziarno, to kolor się przyciemni na wprost, ale widziany pod kątem pozostanie bez zmian. 

Wady lakiernicze a wyposażenie lakierni samochodowej

 

Oświetlenie lakierni samochodowej

Odpowiednie oświetlenie jest często głównym kluczem do lakierniczego sukcesu. Kolor na taśmie produkcyjnej powinien, według zaleceń, być sprawdzany przy świetle D65. Warsztatowe źródła światła muszą więc jak najlepiej odtwarzać te warunki, by zapewnić komfort i skuteczność naprawy. Oprócz miejsca, gdzie dokonuje się lakierowanie, światło odgrywa także ważną rolę przy doborze koloru. Kolor najlepiej jest oceniać przy świetle jak najbardziej zbliżonym do dziennego, czyli naturalnego. Warto zatem posłużyć się lampami emitującymi właśnie takie światło o temperaturze barwy bieli (D65).

Pistolet lakierniczy

Odpowiednie mycie pistoletów przyczynia się do zmniejszenia wad lakierniczych. Zdarzają się bowiem podczas nakładania lakieru bazowego lub bezbarwnego niepokojące wtrącenia wylatujące z pistoletu. To nic innego, jak zbierające się pozostałości lakierów na ściankach pistoletu, przez który przepływa lakier. Dlatego po każdym malowaniu konieczne jest przemywanie pistoletu. 

Powietrze 

Powinno się zwracać szczególną uwagę na filtracje sprężonego powietrza. Instalacja powinna posiadać filtry oczyszczające powietrze z wody i oleju. Czystość powietrza można sprawdzić bardzo znanym sposobem, niewymagającym specjalistycznego sprzętu. Należy wpiąć w wąż złączkę „męską” i dmuchać powietrzem na lusterko. Jeżeli nie zauważymy na nim żadnych zanieczyszczeń, oznacza to, że powietrze jest czyste.

Jak uniknąć błędów lakierniczych?

Czego nie robić, żeby uniknąć komplikacji, takich jak igiełkowanie, gazowanie, kratery czy rybie oczka. Czym różnią się od siebie wymienione usterki i jak dokonać właściwej oceny błędu? Czy w pracy warto wspomagać się ścinakiem? 

Igiełkowanie i inne popularne błędy

Precyzja i cierpliwość w lakiernictwie to podstawa. Do najczęstszych błędów zalicza się m.in. igiełkowanie, gazowanie oraz powstawanie kraterów i rybich oczek. Wady te łatwo ocenić po wyglądzie powłoki - objawiają się charakterystycznymi nierównościami i pęcherzykami na lakierze. 

Wada zwana igiełkowaniem powstaje zazwyczaj na skutek nakładania zbyt grubych warstw powłoki. Niewłaściwa aplikacja mieszaniny zaburza proces odparowania rozcieńczalnika. Wówczas tworzą się nieestetyczne wybrzuszenia i rybie oczka, które są zmorą wielu lakierników. Wystąpienia efektu igiełkowania można uniknąć. Nie bez znaczenia będzie tutaj właściwa ocena wystąpienia ewentualnego błędu lakierniczego – wprawny pracownik warsztatu powinien poznać, jaka grubość warstwy będzie optymalna i nie doprowadzi do powstania igiełkowania czy gazowania, a także nieładnych kraterów i rybich oczek.

Zmniejszajmy więc szansę na wystąpienie błędu i pamiętajmy o właściwej ocenie grubości warstwy. Wady lakiernicze powłok takie, jak igiełkowanie, gazowanie czy kratery, są często pokłosiem braku doświadczenia lub pośpiechu. Chcąc jak najszybciej zabrać się do kolejnych czynności zwiększamy szanse na wystąpienie błędów typu rybie oczka. Nie zapominajmy też o właściwym przygotowaniu powierzchni, które może wyeliminować konieczność nanoszenia poprawek po gazowaniu czy pojawiających się na powłoce kraterów.

Ocena i przyczyny powstawania błędów

Dlaczego mamy do czynienia z gazowaniem? Błędy lakiernicze to nie tylko powstawanie efektu igiełkowania. Pracownicy warsztatów na co dzień muszą się mierzyć z wieloma mankamentami, takimi jak gazowanie. Wadę tę łatwo ocenić po wyglądzie powłoki, na której uwidocznią się niewielkie pęcherzyki. Usterka powstaje wskutek zamknięcia rozcieńczalnika w nakładanej mieszance. Dochodzi do niego zazwyczaj w sposób podobny, jak ma to miejsce w przypadku igiełkowania – gdy aplikowana warstwa będzie posiadała niewłaściwą grubość.

Jak widzicie, grubość powłoki może być przyczyną wielu błędów. Powstawaniu pęcherzyków będzie także sprzyjała zbyt duża lepkość mieszaniny natryskowej. Gazowanie lakieru może pojawić się też w sytuacji, w której nie zachowamy odpowiedniego czasu suszenia. Niewłaściwa ocena temperatury wygrzewania również poskutkuje błędem i koniecznością wdrażania poprawek.

Jak pozbyć się gazowania?

Ocena i usuwanie błędów zajmują sporo czasu – to oczywiste, ale kiedy na powłoce pojawią się pęcherzyki, nie pozostanie nam nic innego, jak przygotowanie powierzchni do powtórnego zabiegu. W celu właściwego pozbycia się gazowania należy wyszlifować powierzchnię. Tak jak miało to miejsce w przypadku igiełkowania, tak i tutaj możemy posiłkować się różnymi narzędziami do wyrównywania i ścierania powierzchni.

Kratery oraz rybie oczka

Wielu lakierników, po wstępnej ocenie swojej pracy, dostrzega na powłoce także charakterystyczne kratery, zwane też rybimi oczkami. Okrągłe lub owalne zagłębienia na powierzchni o różnej głębokości powstają najczęściej jako pozostałość po oleju, smarze, wosku bądź silikonach, których użyto w trakcie wcześniejszych etapów pracy. Kratery i rybie oczka tworzą się wówczas, kiedy środowisko, w którym nakładana jest dodatkowa powłoka, nie jest właściwie sterylne. W celu uniknięcia błędu lakiernik musi także dokonać dokładnych oględzin i oceny swojego stroju roboczego. Pozostałe na ubraniach zanieczyszczenia także mogą powodować powstawanie wad takich, jak kratery i rybie oczka na powłoce.

Procedura usuwania błędów - kraterów oraz rybich oczek, ma analogiczny przebieg do pozbywania się igiełkowania i gazowania. Jeśli nie udało nam się zapobiec powstaniu niewłaściwie nałożonej powłoki, pozostaje nam zeszlifować wady. Kratery i oczka rybie można usunąć także przy użyciu profesjonalnych narzędzi do szlifowania i wyrównywania powierzchni. Sprzęt taki przyspieszy pracę i przybliży nas do momentu, w którym będziemy mogli nakładać kolejną warstwę na powłokę. Narzędzia do szlifowania i wyrównywania są zazwyczaj niezwykle proste w obsłudze, a operowanie nimi w naszej ocenie daje znakomite efekty. Przy ich użyciu usuwanie efektów igiełkowania, gazowania czy kraterów wraz z rybimi oczkami, będzie szybsze i skuteczniejsze.

Jakie narzędzia warto stosować w przypadku wad lakierniczych? Ścinak to narzędzie przydatne w usuwaniu błędów, które zdarzyły nam się podczas nakładania powłok, w szczególności dotyczących nałożenia nadmiernej grubości aplikowanej warstwy lakierniczej. Akcesoria tego typu pomogą w miejscowym pozbyciu się nadmiaru lakieru. Ścinak ma gładką powierzchnię ułatwiającą uzyskanie idealnego efektu. Sprzęt tego typu nie wymaga ostrzenia i przez cały czas użytkowania zachowuje swoje właściwości. Korzystając ze ścinaka usuniemy utwardzone już wady. 

Podsumowując, żeby uzyskać najbardziej zadowalający efekt, będziemy musieli być skoncentrowani na nakładaniu kolejnych warstw lakieru - tutaj liczy się przede wszystkim skrupulatność i cierpliwość. Jeśli jednak nie zdołamy uniknąć usterek, nic straconego - postępując zgodnie ze wskazówkami zdołamy wyeliminować błędy.